afficio

afficio
af-ficio (ad-ficio), fēcī, fectum, ere (ad u. facio), I) zu etw. hinzutun; dah. (als rhetor.-dial. t. t. ) = mit etw. in Verbindung, Zusammenhang, in ein Verhältnis bringen, eae res, quae quodammodo affectae sunt ad id (mit dem in einem gewissen Verhältnis stehen), de quo quaeritur, Cic. top. 8 u. 11.{{ppd}}
II) auf jmd. od. etw. einwirken, Eindruck machen, u. zwar: A) alqm alqā re, durch etw. auf jmd. irgendwie einwirken, -ihn in eine Lage, in eine Stimmung u. dgl. versetzen = jmdm. etw. antun, verschaffen, erweisen, geben, verleihen, zukommen od. zufließen od. angedeihen lassen, widerfahren lassen, verursachen, bereiten, machen, mit etw. heimsuchen, befallen, erfüllen, alqm uno vulnere in mortem, mit einem Stoße zu Tode verwunden, Tac.: alqm lucris, Gewinn bereiten, Plaut.: nuntiis bonis, mit guten Nachrichten erfreuen, Plaut.: praedā atque agro adoreāque, mit Leuten u. Land u. Ruhm bereichern, Plaut.: meritos donis aut suppliciis, Dict.: alqm maximā laetitiā, mit großer Fr. erfüllen, Caes. u. Cic.: ignominiā mortuum, egestate vivum, Cic.: alqm amplissimo regis honore et nomine, Cic.: res sordidas deorum honore, göttliche Ehre erweisen, Cic.: alqm iniuriā, ihm Unrecht tun, Enn. fr.: vgl. iniuriā afficior, man tut mir Unrecht, Enn. fr.: u. iniuriā afficior, ab alqo, jmd. tut mir Unrecht, Enn. fr.: quan-
————
tā me molestiā affecerit, welchen Kummer es mir verursacht od. gemacht hat, Cic.: aber ut aliquid audiremus potius ex te, quam te afficeremus ullā molestiā, dich mit unangenehmen Dingen unterhalten, Cic. – alqm praemiis, maximis praemiis, Cic.: alqm alio pretio pro talibus ausis, Verg.: alqm magnis, plurimis maximisque muneribus, zufließen lassen, Nep. u. Cic.: victorem exercitum stipendio, beschenken, Cic.: sic hunc liberum populum libertas ipsa servitute afficit, stürzt in Knechtschaft, Cic.: cives Rom. morte, cruciatu, cruce, Cic.: alqm capitali poenā, belegen, Liv.: alqm sepulturā, zur Erde bestatten, Cic.: alqd maculā, einen Schandfleck anhängen, Cic.: non eo nomine afficiendum, quo laudator affecerit, belegen, Cic.: non postulo, ut dolorem iisdem verbis afficias (bezeichnest), quibus etc., Cic.: tali medicamine vultum, bestreichen, Ov. – u. so im Passiv, eius iussu verberibus affici, Curt.: tantis pedum doloribus affici, ut etc., geplagt werden, Cic.: morbo affectus, Ter. u. Curt.: morbo gravi et mortifero affectum esse, Cic.: gravi morbo oculorum affici, Nep.: gravi vulnere affici, schwer verwundet werden, Caes.: mortifero vulnere affici, Lucil. fr.: magnā difficultate affici, in große Verlegenheit versetzt werden od. geraten, Caes.: summā difficultate rei frumentariae affici, in die größte Not wegen der Beschaffung von Lebensmitteln geraten, Caes.: negotiis belli affectum (ver-
————
wickelt) exercitumque esse, Gell.: beneficio affici, teilhaftig werden, Cic.: si pio dolore me esse affectum (ergriffen) viderint, Cic.: magno dolore affici, sehr mißvergnügt werden, Caes.: affirmo neminem umquam tantā calamitate affectum esse, von solchen Leiden betroffen worden sei, Cic.: magnā affectus sollicitudine hoc nuntio, durch diese Nachricht sehr unangenehm überrascht, Caes.: admiratione afficiuntur ii, qui etc., es wird denen Bewunderung gezollt, die usw., Cic.: piratae non metu aliquo affecti, sed satietate, von F. befallen, ergriffen = aus F., Cic.{{ppd}}
B) alqm, auf jmds. Körper, äußere Lage od. auf seinen Geist einwirken, 1) (seltener) körperlich einwirken, in irgend eine Verfassung setzen, behandeln, a) übh.: exercendum corpus et ita afficiendum est, ut etc., in eine solche Verfassung zu setzen, so zu gewöhnen, Cic. de off. 1, 79: Syracusanam civitatem, ut abs te affecta est, ita in te esse animatam videmus (im Doppelsinn = behandelt u. = gestimmt), Cic. Verr. 4, 151: filius, quem pater contra pietatem male afficiebat, schlecht behandelte, Papin. dig. 37, 12, 5. – b) insbes., nachteilig einwirken, eingreifen, schwächen, aestus, labor, fames, sitis afficiunt corpora, Liv.: quae (oppugnatio) et ipsos affecerat, Liv.: fames affecit exercitus, Liv.: pulmo totus afficitur, Cels. 2) geistig den u. den (angenehmen od. unangenehmen) Eindruck machen, in die u. die (angeneh-
————
me od. unangenehme) Stimmung versetzen, stimmen, anregen, ergreifen, nec iam de ollis nos afficit angor, so wenig der Kummer um das Künftige uns jetzt trifft, Lucr.: ut ei, qui audirent, sic afficerentur animis, ut etc., Cic.: litterae tuae sic me affecerunt, ut etc., Cic.: varie sum affectus tuis litteris, Cic.: ipsa mea legens sic afficior (überkommt mich ein solches Gefühl), ut Catonem, non me loqui existimem, Cic.: consules oportere sic affici, ut etc., so gestimmt sein, gesinnt sein, Plin. pan.: neque asinum talibus cibis affici posse, noch können solche Speisen auf einen E. einen besondern Eindruck machen, Apul. met. 10, 15: Corinthia, quibus delectatur nec afficitur, an denen er seine Freude hatte, für die er sich aber nicht begeisterte, Plin. ep. 3, 1, 9. – Parag. Inf. Präs. Pass. afficier, Arnob. 2, 77.

Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch von Karl Ernst Georges. 2002.

Игры ⚽ Нужен реферат?

Schlagen Sie auch in anderen Wörterbüchern nach:

  • аффект 1 — (affectus; лат. состояние, переживание, аффект, от afficio, affectum причинять что либо, воздействовать, поражать) в морфологии комплекс патологических изменений в месте внедрения в ткани патогенных микроорганизмов …   Большой медицинский словарь

  • Аффект — I Аффект (affectus; лат. состояние, переживание, аффект, от afficio, affectum причинять что либо, воздействовать, поражать) в морфологии комплекс патологических изменений в месте внедрения в ткани патогенных микроорганизмов. Аффект вторичный (a.… …   Медицинская энциклопедия

  • Аффект —         (лат. afficio, affectum душевное волнение, переживание), сильное и относительно кратковременное эмоциональное состояние, связанное с резким изменением важных для субъекта жизненных обстоятельств и сопровождаемое резко выраженными… …   Сексологическая энциклопедия

  • АФФИЦИРОВАНИЕ —         (от лат. afficio причиняю, влияю, действую), понятие философии Канта, означающее воздействие внеш. объекта («вещи в себе») на душу, обладающую способностью чувств. восприятия. Термин «А.» берёт начало в поздней схоластике. В «Филос.… …   Философская энциклопедия

  • affect — The emotional feeling, tone, and mood attached to a thought, including its external manifestations. [L. affectus, state of mind, fr. afficio, to have influence on] blunted a. a disturbance in mood seen in schizophrenic patients manifested …   Medical dictionary

  • ԱՄԱՉԵՑՈՒՑԱՆԵՄ — (ցուցի.) NBH 1 0052 Chronological Sequence: Early classical, 9c, 10c, 12c, 13c ն. καταισχύνω pudefacio, pudore afficio Տալ ամաչել. յամօթ առնել. պատկառեցուցանել. ամըչըցնել, խպնեցնել ... *Յոյս ոչ երբէք ամաչեցուցանէ. Հռ. ՟Ե. 5: *Մի՛ ամաչեցուցաներ… …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

  • ԱՆԱՐԳԵՄ — (եցի.) NBH 1 0114 Chronological Sequence: Early classical, 5c, 10c, 12c ն. Չյարգել. անպատուել. արհամարհել. յոչինչ համարել. խոտել. մերժել. ապախտ առնել. ἁτιμάζω, ἁτιμόω, ἁθετέω, ἑξουδενέω, ἁποδοκιμάζω, φαυλίζω ignomina afficio, dehonesto, despicio …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

  • ԱՆԻՐԱՒԵՄ — (եցի.) NBH 1 0156 Chronological Sequence: Early classical, 8c, 11c, 12c ն. ἁδικέω injuriis afficio Յանիրաւի զրկել, վնասել. յանցանել կամ մեղանչել ումեք. չարաչար եւ վնասակար լինել. զրկանք՝ յանցանք ընել, վնաս տալ. ... *Որք առնեն զչարն՝ զիւրեանց իսկ… …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

  • ԱՊԻՐԱՏԵՄ — (եցի.) NBH 1 0276 Chronological Sequence: Unknown date ն. ἁδικέω injuria afficio Ապիրատութեամբ վնասել. անիրաւել. *Հնարաւորեալք զամենայն հնարս առ ʼի չարագործել զմիմեանս եւ յապիրատել: Անիրաւութեանցն՝ զոր ինչ եւ ապիրատեցին. Պղատ. օրին. ՟Գ …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

  • ԱՐՀԱՄԱՐՀԵՄ — (եցի.) NBH 1 0364 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 5c, 8c, 10c ն. καταφρονέω, ἑξουδενέω, ἑξουθενέω , ἁτιμάζω, ἑκμυκτηρίζω, ἑμπαίζω եւն. Չ contemno, nihili facio, despicio, ignomina afficio, etc. համարել ինչ. յոչինչ գրել.… …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

  • ԲԱՄԲԱՍԵՄ — (եցի.) NBH 1 430 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 6c, 10c, 12c, 14c ն. καταλαλέω, καταλογέω, λοιδορέω , μέμφομαι, ψογέω, διαγογγύζω obloquor, attracto, maledico, convito, probro afficio, quaeror եւն. Չարիս խօսել զայլմէ. ընդ… …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

Share the article and excerpts

Direct link
Do a right-click on the link above
and select “Copy Link”